UM Nidzica

Nie tykaj ślimaka, czyli zakaz zbioru winniczka

Spadek liczebności populacji ślimaka winniczka na terenie województwa warmińsko-mazurskiego oraz wzrost udziału osobników o małych muszlach to przyczyny wstrzymania zbioru tego gatunku w 2014 r. Taką decyzję podjął Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie.

Decyzja została podjęta po analizie sprawozdań składanych przez podmioty prowadzące pozyskanie winniczka w 2012 i 2013 r., po zasięgnięciu opinii Pani prof. dr hab. inż. Alicji Boroń z Katedry Zoologii Wydziału Biologii i Biotechnologii  Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz członków Prezydium Regionalnej Rady Ochrony Przyrody w Olsztynie.

Monitoring liczebności ślimaka winniczka w województwie warmińsko – mazurskim wykonany w latach 2005-2006 przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski wskazywał za zasadne wprowadzanie co kilka lat, 2 - 3 letnich przerw w pozyskaniu ślimaka, w celu odbudowania się jego populacji. Gatunek ten uzyskuje dojrzałość płciową w wieku 3 lat  i w tym czasie osiąga wielkość ok. 3 cm średnicy muszli, czyli wielkość dopuszczającą do pozyskania. Ostatnie 2 lata ze względu na przedłużającą się zimę, chłodne wiosny i suszę w maju nie sprzyjały rozrodowi tego mięczaka. Skumulowany efekt niekorzystnych warunków pogodowych w okresie rozrodu oraz pozyskania osobników dojrzałych tj. o średnicy muszli powyżej 3 cm, spowodowały spadek liczebności ślimaka i wzrost udziału w populacji osobników „niewymiarowych” – czyli o średnicy muszli poniżej 3 cm. Zachodzące zmiany w populacji winniczka znalazły swoje odzwierciedlenie w jego pozyskaniu w 2013 r. i w informacjach zawartych w nadesłanych sprawozdaniach.  Wg. sprawozdań prawie 20% (około 1/5) podmiotów uprawnionych do zbioru wskazało wyraźnie na spadek liczebności ślimaka winniczka oraz  duży udział osobników niewymiarowych (poniżej 3 cm średnicy). W 2013 r. wiele podmiotów, ze względu na małą liczebność winniczka i niewielkie rozmiary muszli jego osobników, zrezygnowało całkowicie ze zbioru. Niektórzy wnioskodawcy wskazali wprost na konieczność wstrzymania pozyskiwania ślimaka winniczka na terenie naszego województwa.

Decyzja o zaprzestaniu zbioru tego gatunku w województwie warmińsko-mazurskim w 2014 r. ma na celu wzmocnienie populacji winniczka, umożliwienie przystąpienia do rozrodu osobnikom dojrzałym i zapobiegnięciu pozyskania osobników  o muszlach w górnej granicy wymiaru ochronnego, które jeszcze nie miały możliwości rozrodu. Dalsze zezwolenie na pozyskanie doprowadziłoby do jeszcze większego spadku liczebności tego gatunku i wzrostu udziału osobników o małych średnicach muszli. Spowodowałoby to  karłowacenie populacji. - Jest to decyzja trudna. Zdaję sobie bowiem sprawę z tego, że  w naszym województwie pozyskanie winniczka jest istotnym źródłem utrzymania dla wielu osób. Jednak proszę o przyjęcie tej decyzji ze zrozumieniem. Rezygnacja z pozyskania winniczka w 2014 r. wynika z troski o stan populacji tego gatunku i o utrzymanie jej na stabilnym poziomie, umożliwiającym zbiór w przyszłości - mówi Stanisław Dąbrowski, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie.

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie planuje zlecić wykonanie monitoringu populacji ślimaka winniczka. Monitoring wskaże w jaki sposób w przyszłości należy gospodarować populacją tego gatunku.

• autor: RDOŚ Olsztyn